Jak sadzić i uprawiać jarmuż

Jarmuż (Brassica oleracea var. acephala) to jedno z najbardziej pożywnych i wytrzymałych warzyw, które w ostatnich latach zyskało dużą popularność. Dzięki wysokiej zawartości witamin A, C i K, a także błonnika i antyoksydantów, jarmuż uznawany jest za superżywność. Uprawa jarmużu jest prosta, dlatego sprawdzi się w każdym ogrodzie. W tym artykule dowiesz się, jakie są odmiany jarmużu, ciekawostki o tym warzywie oraz praktyczne porady dotyczące jego uprawy.

Odmiany jarmużu

Istnieje kilka odmian jarmużu, które różnią się kształtem i kolorem liści. Oto najczęściej spotykane:

• Jarmuż kędzierzawy (Curly kale) – Odmiana o ciemnozielonych, kędzierzawych liściach, najczęściej uprawiana. Odporna na mróz, o delikatnym, słodkim smaku, który wzmacnia się po pierwszych przymrozkach.
• Jarmuż czarny (Lacinato kale lub jarmuż toskański) – Ma długie, wąskie, ciemnozielone liście przypominające skórę dinozaura. Często nazywany „dinozaurzym jarmużem". Ma łagodniejszy smak niż kędzierzawy jarmuż i jest ceniony w kuchni włoskiej.
• Jarmuż czerwony rosyjski – Charakteryzuje się fioletowymi ogonkami i niebieskozielonymi liśćmi, które są delikatniejsze i słodsze niż u innych odmian. Idealny do sałatek i gotowanych potraw.
• Jarmuż syberyjski – Odporna odmiana, doskonała do chłodniejszych regionów. Ma duże, płaskie liście i łagodny smak.

Ciekawostki o jarmużu

• Jarmuż należy do najstarszych uprawianych warzyw – jego historia sięga czasów starożytnego Rzymu i Grecji.
• Po pierwszych przymrozkach smak jarmużu staje się słodszy, ponieważ chłód przekształca skrobię w cukry.
• Stał się symbolem zdrowego stylu życia dzięki wysokiej zawartości witamin i antyoksydantów, co przyczyniło się do nazwania go „superżywnością”.
• Jarmuż jest bardzo odporny na mróz i można go zbierać nawet zimą, co czyni go doskonałą rośliną do ogrodów całorocznych.

Porady dotyczące uprawy jarmużu

Uprawa jarmużu jest prosta, wystarczy przestrzegać kilku podstawowych zasad. Oto przydatne wskazówki:

1. Siew

• Termin siewu i przygotowanie rozsady: Jarmuż możesz siać bezpośrednio do ogrodu po ustąpieniu mrozów, gdy temperatura gleby osiągnie co najmniej 10 °C. Alternatywnie możesz rozpocząć siew w domu na 6–8 tygodni przed ostatnimi przymrozkami. Rozsada przygotowana wewnątrz jest silniejsza i gotowa do przesadzenia, gdy osiągnie 10–15 cm wysokości.

• Siew bezpośrednio w gruncie: Jeśli siejesz bezpośrednio, umieść nasiona na głębokości około 1 cm w rzędach oddalonych od siebie o 30–45 cm. Po wschodach przerzedź siewki, pozostawiając 20–30 cm odstępu między roślinami.

• Siewy sukcesywne: Aby zbierać jarmuż przez cały sezon, siej co 2–3 tygodnie — zapewni to stały dostęp do świeżych liści.

2. Stanowisko

• Słoneczne miejsce lub półcień: Jarmuż lubi słońce, ale może też rosnąć w półcieniu, co może wydłużyć jego okres wegetacji. Gleba powinna być dobrze przepuszczalna i bogata w składniki odżywcze.

• Przygotowanie gleby: Przed sadzeniem dodaj kompost lub nawóz organiczny, aby poprawić strukturę gleby i dostarczyć niezbędne składniki. Jarmuż preferuje pH ziemi około 6,0–7,5.

3. Podlewanie

• Regularne nawadnianie: Utrzymuj wilgotność gleby, ale unikaj przelania, co może prowadzić do gnicia korzeni. W upalne dni dbaj o to, by ziemia była stale lekko wilgotna.

• Ściółkowanie: Ściółka pomaga utrzymać wilgoć i ograniczyć burzę. Organiczna ściółka, taka jak słoma lub zrębki, poprawia strukturę gleby.

4. Nawożenie

• Dusik wspomagający rozwój liści: Jarmuż potrzebuje dużo azotu do produkcji dużych, zdrowych liści. Przed sadzeniem dodaj kompost bogaty w azot, a w sezonie odżywiaj co 4–6 tygodni.

• Nawozy naturalne: Możesz użyć kompostowego herbaty lub nawozu algowego, aby wspomóc wzrost i zapewnić stały dopływ składników pokarmowych.

5. Ochrona przed szkodnikami

• Typowi szkodnicy: Jarmuż może być atakowany przez mszyce, ślimaki, gąsienice motyli kapustowatych oraz muchówki. Użycie agrowłókniny lub siatek ochronnych pomaga zabezpieczyć rośliny, zwłaszcza we wczesnych fazach wzrostu.

• Naturalne środki ochrony: Przy pojawieniu się mszyc lub gąsienic zastosuj neemowy olej lub usuń je ręcznie. W sąsiedztwie jarmużu posadź zioła odstraszające, takie jak bazylia czy tymianek.

6. Choroby i profilaktyka

• Choroby: Jarmuż podatny jest na choroby grzybowe, np. mączniak. Zapewnij dobrą cyrkulację powietrza między roślinami i unikaj nadmiernego podlewania. Ściółka oraz utrzymywanie zdrowych roślin minimalizuje ryzyko infekcji.

• Płodozmian: Rośnie najlepiej, gdy co roku zmieniasz stanowisko. Rotacja zapobiegnie gromadzeniu się patogenów i szkodników w glebie.

7. Zbiór

• Zbieranie liści: Gdy roślina osiągnie 20–30 cm wysokości, zacznij zbierać najpierw dolne liście. W ten sposób stymulujesz ponowny wzrost i uzyskasz dłuższy okres zbiorów.

• Zbiór po przymrozkach: Jarmuż jest odporny na mróz, a liście po nim stają się delikatniejsze i słodsze. Można go zbierać aż do zimy, dopóki temperatury nie spadną zbyt nisko.

Najczęściej zadawane pytania

1. Kiedy najlepiej siać jarmuż?

Można siać wiosną, na 6–8 tygodni przed ostatnimi przymrozkami, lub jesienią, aby zbierać w okresie zimowym. To roślina bardzo odporna na chłód.

2. Jak często podlewać jarmuż?

Podlewaj regularnie, szczególnie podczas upałów. Gleba powinna być stale lekko wilgotna, ale nie mokra.

3. Czy jarmuż potrzebuje dużo nawozu?

Tak — potrzebuje gleby bogatej w azot. Używaj kompostu lub nawozów organicznych, szczególnie w sezonie wegetacyjnym, by wspierać wzrost liści.

4. Czy można uprawiać jarmuż w doniczce?

Tak — wybierz głęboki pojemnik z dobrym drenażem. Pamiętaj o regularnym podlewaniu.

5. Kiedy jarmuż jest gotowy do zbioru?

Po 70–90 dniach od siewu, gdy liście są duże i zdrowe. Zbieraj stopniowo dolne liście dla ciągłej produkcji.

Jarmuż to jedna z najzdrowszych warzyw, którą możesz uprawiać w swoim ogrodzie. Zastosowanie się do powyższych rad pozwoli Ci osiągnąć obfite i zdrowe plony. Jeśli masz pytania lub szukasz akcesoriów ogrodniczych, zapraszamy do naszego e-sklepu, gdzie znajdziesz wszystko, czego potrzebujesz do udanej uprawy jarmużu.