Jak sadzić i uprawiać rabarbar

Rabarbar (Rheum rhabarbarum) to wieloletnie warzywo, które cieszy się popularnością głównie ze względu na swoje jadalne ogonki liściowe. Jego kwaśny smak idealnie nadaje się do ciast, dżemów i kompotów. Roślina ta pochodzi z Azji, jest łatwa w uprawie i odporna na mniej korzystne warunki. W tym artykule dowiesz się wszystkiego, co warto wiedzieć o uprawie rabarbaru, poznasz najlepsze odmiany do sadzenia oraz uzyskasz praktyczne wskazówki dotyczące pielęgnacji.

Odmiany rabarbaru

Istnieje kilka różnych gatunków i odmian rabarbaru, które różnią się przede wszystkim kolorem i smakiem ogonków liściowych. Oto niektóre z najpopularniejszych:

• Rheum rhabarbarum (Tradycyjny rabarbar) – Najczęściej uprawiany gatunek o grubych, czerwonych lub zielonych ogonkach. Idealny do dżemów, ciast i kompotów.
• Rheum rhaponticum (Rabarbar europejski) – Gatunek popularny głównie w Europie. Ma czerwone lub zielone ogonki i delikatniejszy smak w porównaniu do tradycyjnego rabarbaru.
• Rheum x hybridum (Rabarbar hybrydowy) – Odmiana wyhodowana ze względu na większą odporność i wydajność. Wiele hybryd ma mniej kwaśny smak, co czyni je popularnymi wśród ogrodników.

Ciekawostki o rabarbarze

• Chociaż rabarbar często uważa się za owoc z powodu jego zastosowania w deserach, technicznie jest warzywem. Jadalne są ogonki liściowe, natomiast liście są trujące z powodu wysokiej zawartości szczawianów.
• Rabarbar był pierwotnie wykorzystywany w medycynie chińskiej, głównie jako środek przeczyszczający. Do Europy dotarł w XVI wieku, a w kuchni zyskał popularność dopiero kilka wieków później.
• Rabarbar to bardzo odporna roślina, która przetrwa nawet mroźne zimy. Po posadzeniu może plonować przez 10–15 lat.

Wskazówki dotyczące uprawy rabarbaru

Uprawa rabarbaru jest stosunkowo prosta, jeśli przestrzega się kilku podstawowych zasad:

Stanowisko

• Słoneczne lub półcieniste miejsce: Rabarbar najlepiej rośnie w pełnym słońcu, gdzie otrzymuje co najmniej 6 godzin światła dziennie. Na dobrze nasłonecznionych stanowiskach szybciej rośnie i wytwarza mocniejsze ogonki. W półcieniu także sobie poradzi, ale jego wzrost będzie wolniejszy.

• Znaczenie światła: Jeśli uprawiasz rabarbar w półcieniu, zadbaj o dostęp światła szczególnie w godzinach porannych. Niedobór światła może prowadzić do słabszych ogonków i niższej jakości plonów.

Gleba

• Gleba gliniasta i przepuszczalna: Rabarbar preferuje gleby gliniaste, dobrze przepuszczalne i bogate w materię organiczną. Przed sadzeniem warto dodać kompost lub dobrze przefermentowany obornik, aby poprawić strukturę gleby i dostarczyć składników odżywczych.

• Odżywienie gleby: Po posadzeniu należy zadbać o dalsze zasilanie gleby. Materia organiczna pomoże roślinie w szybkim wzroście i poprawi zdolność zatrzymywania wilgoci.

Podlewanie

• Utrzymywanie wilgotnej gleby: Rabarbar uwielbia wodę, zwłaszcza podczas gorących, letnich dni. Należy utrzymywać wilgotność gleby, ale unikać jej przemoczenia. Regularne podlewanie wspomaga szybki wzrost i soczyste ogonki.

• Dostatek wody latem: W upalne dni warto kontrolować poziom wilgoci i zapewnić odpowiednie nawodnienie, by zapobiec więdnięciu liści.

Nawożenie

• Wiosenne nawożenie: To kluczowy moment dla zapewnienia roślinie niezbędnych składników odżywczych. Użyj nawozu wieloskładnikowego lub kompostu, by wspierać rozwój silnych ogonków.

• Letnie uzupełnienie: W połowie lata można zastosować dodatkowe nawożenie, zwłaszcza jeśli roślina rośnie wolniej. To zapewni dalszy wzrost w drugiej części sezonu.

Rozmnażanie

• Podział kęp: Najlepszym sposobem rozmnażania rabarbaru jest podział kęp wiosną lub jesienią. Każda oddzielona część powinna mieć co najmniej jeden zdrowy pąk i rozwinięty system korzeniowy.

• Przygotowanie do przesadzania: Przed podziałem upewnij się, że gleba jest wilgotna i miękka. Zdrowe kępy łatwiej zaaklimatyzują się w nowym miejscu.

Zbiory

• Odpowiedni moment na zbiór: Gdy ogonki osiągną długość ok. 30 cm, można je zbierać. Należy je odrywać u nasady rośliny, nigdy nie ścinać, aby nie uszkodzić rośliny. Zaleca się zakończyć zbiór do końca czerwca lub początku lipca, aby roślina mogła się zregenerować.

• Bezpieczny zbiór: Nie zbieraj więcej niż 1/3 liści na raz, by nie osłabić rośliny i zapewnić jej możliwość dalszego wzrostu.

Pielęgnacja zimowa

• Ściółkowanie na zimę: Rabarbar jest odporny na mróz, ale wymaga ochrony zimą. Ściółkuj go warstwą kompostu, słomy lub liści, by zabezpieczyć korzenie przed przemarznięciem i dostarczyć składników na wiosnę.

• Ochrona korzeni: Ściółka zapobiega również utracie wilgoci zimą i pomaga rabarbarowi lepiej rozpocząć kolejny sezon wegetacyjny.

Najczęściej zadawane pytania

1. Kiedy najlepiej sadzić rabarbar?

Najlepszym momentem na sadzenie rabarbaru jest wczesna wiosna lub jesień. Rośliny mają wtedy czas na ukorzenienie się przed ekstremalnymi temperaturami.

2. Jak często podlewać rabarbar?

Należy go podlewać regularnie, zwłaszcza w suchych, letnich miesiącach. Gleba powinna być stale wilgotna, ale nie mokra – nadmiar wody może prowadzić do gnicia korzeni.

3. Czy można jeść liście rabarbaru?

Nie, liście rabarbaru są trujące – zawierają dużo kwasu szczawiowego, który może powodować nudności i inne problemy zdrowotne. Spożywa się tylko ogonki liściowe.

4. Jak długo może rosnąć rabarbar w jednym miejscu?

Rabarbar może rosnąć w tym samym miejscu przez 10–15 lat, jeśli jest odpowiednio pielęgnowany. Regularne nawożenie i troska o glebę zapewnią wysokie plony przez długie lata.

5. Kiedy można rozpocząć zbiór po posadzeniu?

Zbiór rabarbaru rozpocznij dopiero w drugim roku po posadzeniu, by roślina miała czas się zakorzenić. W kolejnych latach zbieraj regularnie wiosną i latem.

6. Do kiedy można spożywać rabarbar?

Najlepiej spożywać rabarbar do końca czerwca. Później wzrasta w nim zawartość kwasu szczawiowego, który w większych ilościach może być szkodliwy. Dodatkowo roślina potrzebuje czasu na regenerację przed kolejnym sezonem.

Rabarbar to odporna i plenna roślina, która może dawać obfite plony przez wiele lat. Uprawa rabarbaru nie wymaga specjalnych warunków – wystarczy przestrzegać kilku praktycznych zasad, by cieszyć się zdrowymi roślinami i smacznymi zbiorami.