Drutowiec – larwa sprężykowca, która szkodzi pod ziemią

Drutowiec to larwa chrząszcza sprężykowca (Elateridae), należąca do najgroźniejszych podziemnych szkodników ogrodów i pól. Te twarde, żółtawe larwy atakują korzenie, bulwy i podziemne części roślin – szczególnie ziemniaki, marchew czy sałatę. Szkody są często zauważane dopiero podczas zbiorów.
Jak wygląda drutowiec?
Drutowce to wąskie, twarde larwy długości 2–3 cm. Mają żółty do brązowego kolor, błyszczącą powierzchnię i segmentowane ciało. Dorosły chrząszcz – sprężykowiec – to niepozorny, brązowy do czarnego owad, który potrafi „podskoczyć” z ziemi z charakterystycznym kliknięciem przy zaniepokojeniu.
Gdzie i kiedy występuje?
Drutowce występują głównie w glebie po trawiastych przedplonach lub na zaniedbanych grządkach. Preferują gleby cięższe, wilgotne i trwale zadarnione. Najczęściej pojawiają się od wiosny do jesieni, gdy larwy aktywnie żerują i wyrządzają szkody.
Co jedzą i jak szkodzą?
Larwy żywią się podziemnymi częściami roślin:
- Ziemniaki: Wygryzają tunele w bulwach – powstają robaczywe otwory i wtórne gnicia.
- Marchew, buraki, pasternak: Powodują drobne otwory i deformacje korzeni.
- Sałata, cebula: Uszkadzają młode korzenie i osłabiają wzrost roślin.
Jakie rośliny są najbardziej zagrożone?
- Ziemniaki i warzywa korzeniowe: Główne cele larw.
- Szpinak, sałata, cebula: Wtórne uszkodzenia systemu korzeniowego.
- Zboża i trawy: Służą jako gospodarze do rozwoju larw – zwłaszcza przy zmianowaniu.
Ciekawostki o drutowcach
- Stadium larwalne trwa 3–5 lat, podczas których larwy żerują w glebie.
- Sprężykowce rozmnażają się w glebach z trawiastym pokryciem – łąki, trawniki, nieuprawiane grządki.
- Dorosłe sprężykowce nie uszkadzają plonów, ale składają jaja do gleby w odpowiednich warunkach.
- Larwy są bardzo odporne – dobrze znoszą suszę i niskie temperatury.
Jak ograniczyć występowanie drutowców?
- Płodozmian: Nie uprawiaj ziemniaków ani warzyw korzeniowych po trawiastych przedplonach bez wcześniejszej uprawy gleby.
- Głębokie uprawki: Zaburzają rozwój larw w glebie i zmniejszają ich liczebność.
- Pułapki przynętowe: Plastry ziemniaków lub marchwi w glebie pomogą wykryć obecność drutowców – larwy można zebrać ręcznie.
- Wapnowanie i obniżanie kwasowości gleby: Ogranicza warunki sprzyjające rozwojowi larw.
- Ochrona biologiczna: Nicienie pasożytnicze to naturalna broń przeciw drutowcom.
Najczęściej zadawane pytania
1. Jak rozpoznać obecność drutowców w glebie?
Podczas zbiorów zauważysz małe otwory w bulwach lub korzeniach. Pomocne są także pułapki przynętowe – np. zakopane plastry ziemniaków.
2. Które lata są najgorsze pod względem występowania?
Szczególnie ryzykowne są lata po łąkach, trawnikach lub nawożeniu zielonym bez głębokiej uprawy gleby.
3. Czy środki chemiczne pomagają?
Istnieją, ale ich stosowanie jest ograniczone i niezalecane w małych ogrodach. Zaleca się raczej ochronę biologiczną i mechaniczną.
4. Kiedy najlepiej działać?
Wiosną i na początku lata – wtedy larwy są najbardziej aktywne i szkodzą młodym warzywom.
5. Czy drutowce same znikną?
Nie – bez interwencji mogą przetrwać w glebie przez kilka lat i szkodzić wielokrotnie.
Drutowiec to niewidoczny, ale groźny szkodnik podziemnych części roślin. Wczesne wykrycie, odpowiednie przygotowanie gleby przed sezonem i ochrona biologiczna to najlepsze sposoby na ochronę plonów bez użycia chemii.