Ćma bukszpanowa – jak chronić bukszpan przed szkodnikiem

Ćma bukszpanowa (Cydalima perspectalis) to inwazyjny motyl pochodzący z Azji, który w Europie powoduje poważne szkody na ozdobnych bukszpanach (Buxus). W krótkim czasie może zniszczyć całe nasadzenia. W tym artykule dowiesz się, jak wygląda ćma, jakie szkody powoduje i jak z nią skutecznie walczyć.

Jak wygląda ćma bukszpanowa?

Dorosły motyl ma rozpiętość skrzydeł 4–5 cm, skrzydła są białe z ciemnobrązową obwódką, czasem całkowicie brązowe. Gąsienice są żółtozielone z czarnymi pasami i kropkami, dorastają do 4 cm. Typowym objawem ich obecności są delikatne pajęczynki na roślinie.

Jakie szkody powoduje ćma bukszpanowa?

Największe szkody wyrządzają gąsienice, które żywią się liśćmi i młodymi pędami bukszpanu:

• Objadanie liści: Rośliny szybko tracą liście, tracą kształt i żywotność.
• Brązowienie i usychanie krzewów: Poważne uszkodzenia mogą prowadzić do całkowitego zamierania bukszpanu.
• Pajęczynki i odchody: Gąsienice pozostawiają odchody i pajęczynowate włókna, które szpecą roślinę.

Gdzie i kiedy występuje ćma bukszpanowa?

Najczęściej pojawia się w cieplejszych rejonach, ale szybko rozprzestrzenia się również na chłodniejsze obszary. Pierwsze pokolenie można zauważyć już w kwietniu, kolejne latem i jesienią. W szklarniach i ogrodach zimowych może być aktywna przez cały rok.

Ciekawostki o ćmie bukszpanowej

• Pochodzi z Azji Południowo-Wschodniej, w Europie pojawiła się po raz pierwszy w 2006 roku.
• Ma 2–3 pokolenia rocznie, w ciepłych latach nawet więcej.
• Gąsienice ukrywają się wewnątrz krzewu, dlatego ich obecność często wykrywana jest z opóźnieniem.
• Szybkie rozprzestrzenianie się: Dzięki przemieszczaniu roślin i larw przez ludzi ćma rozprzestrzeniła się po całej Europie.

Jak pozbyć się ćmy bukszpanowej?

Skuteczna ochrona zależy od szybkiego wykrycia i zastosowania różnych metod:

• Regularna kontrola: Sprawdzaj wnętrze bukszpanów, szukaj gąsienic, odchodów i pajęczynek.
• Usuwanie mechaniczne: Ręcznie usuwaj gąsienice lub przycinaj zaatakowane części rośliny.
• Oprysk biologiczny: Najskuteczniejszy jest Bacillus thuringiensis (BT), który działa wybiórczo na gąsienice.
• Pułapki feromonowe: Pomagają monitorować obecność motyli i zaplanować oprysk.
• Ochrona chemiczna: Stosuj środki systemiczne, zwracając uwagę na ochronę środowiska – zwłaszcza przy silnym porażeniu.

Profilaktyka przeciwko ćmie bukszpanowej

• Regularne przycinanie i przewiewność: Gęste krzewy są idealnym środowiskiem dla gąsienic – cięcie zmniejsza ryzyko zasiedlenia.
• Usuwanie opadłych liści: W opadłych liściach mogą zimować larwy i poczwarki.
• Izolowanie nowych roślin: Nowe egzemplarze bukszpanu trzymaj z dala od pozostałych, dopóki nie upewnisz się, że są wolne od szkodników.

Najczęściej zadawane pytania

1. Czy można uratować bukszpan po ataku ćmy?

Tak, jeśli nie został całkowicie zniszczony. Po usunięciu gąsienic i oprysku warto roślinę przyciąć i zasilić nawozem.

2. Czy ćma bukszpanowa przenosi się na inne rośliny?

Nie, specjalizuje się wyłącznie w bukszpanach (Buxus spp.).

3. Jak często należy wykonywać opryski?

W przypadku wystąpienia gąsienic oprysk powtarzaj co 7–10 dni, zgodnie z instrukcją na preparacie.

4. Czy ptaki pomagają w zwalczaniu ćmy?

Tak, niektóre gatunki ptaków (np. sikory) zjadają gąsienice, ale zazwyczaj nie w wystarczającej ilości, aby zapewnić pełną ochronę.

5. Jak rozpoznać, że to ćma bukszpanowa, a nie inny szkodnik?

Gąsienice mają charakterystyczne zielono-czarne ubarwienie i żerują wewnątrz krzewów, zostawiając pajęczyny i odchody. Dorosłe motyle mają białe skrzydła z ciemną obwódką.

Ćma bukszpanowa to groźny szkodnik, który może zniszczyć nawet wieloletnie bukszpany. Dzięki szybkiej reakcji i działaniom profilaktycznym można uratować rośliny ozdobne i utrzymać ogród w dobrej kondycji.