Opuchlak truskawkowiec – jak go rozpoznać i zwalczyć

Opuchlak truskawkowiec (Otiorhynchus sulcatus) to szkodnik, który zagraża zarówno roślinom ozdobnym, jak i użytkowym. Jest aktywny głównie nocą, a w ciągu dnia ukrywa się. Dorosłe chrząszcze ogryzają liście, a larwy pod ziemią zjadają korzenie, co powoduje poważne uszkodzenia roślin. W artykule dowiesz się, jak rozpoznać opuchlaka, jakie szkody powoduje i jak z nim skutecznie walczyć.
Jak wygląda opuchlak truskawkowiec?
Dorosły osobnik to czarny lub ciemnobrązowy chrząszcz o długości 8–12 mm, z charakterystycznie rowkowaną powierzchnią pokryw skrzydeł i bez zdolności lotu. Ma wyraźny ryjek i krótkie odnóża. Larwy są białe, beznogie, z brązową głową, dorastają do 10 mm i żyją w glebie.
Jakie szkody powoduje opuchlak?
Największe szkody powodują larwy w glebie, ale także dorosłe chrząszcze uszkadzają nadziemne części roślin:
- Ogryzanie liści: Dorosłe chrząszcze wygryzają charakterystyczne łukowate wcięcia na brzegach liści.
- Uszkodzenie korzeni: Larwy zjadają delikatne korzenie i szyjki korzeniowe, co może prowadzić do więdnięcia lub obumierania roślin.
- Nieprawidłowy wzrost i karłowacenie: Rośliny z uszkodzonym systemem korzeniowym rosną wolniej i są bardziej podatne na choroby.
Gdzie występuje opuchlak truskawkowiec?
Najczęściej pojawia się na rabatach, w donicach i uprawach pojemnikowych. Lubi cieniste i wilgotne miejsca. Atakuje rośliny ozdobne (np. rododendrony, hortensje, azalie), ale też truskawki, winorośl i inne byliny.
Ciekawostki o opuchlaku truskawkowcu
- Jest partenogenetyczny – wszystkie osobniki to samice i rozmnażają się bez udziału samców.
- Larwy zimują w glebie i na wiosnę kończą rozwój.
- Jedna samica może złożyć nawet 1 000 jaj w trakcie sezonu.
- Nocny tryb życia: W ciągu dnia ukrywają się pod kamieniami, ściółką lub w glebie, aktywne są głównie nocą.
Jak pozbyć się opuchlaka truskawkowca?
Skuteczna ochrona polega na połączeniu metod zapobiegawczych i aktywnych działań:
- Ręczne zbieranie nocą: W nocy można zbierać dorosłe chrząszcze ze spodnich części liści.
- Lepowe pułapki i bariery: Taśmy klejące wokół pni i doniczek uniemożliwiają przemieszczanie się chrząszczy.
- Ochrona biologiczna: Zastosowanie pasożytniczych nicieni (np. Steinernema kraussei), które atakują larwy w glebie.
- Zmiana warunków środowiskowych: Usuwanie kryjówek, regularne spulchnianie gleby i ograniczenie wilgotności.
- Ochrona chemiczna: Insektycydy stosowane do gleby lub jako oprysk – należy jednak stosować je rozważnie ze względu na środowisko.
Profilaktyka przed występowaniem szkodnika
- Kontrola nowych roślin: Podczas przesadzania lub zakupu sprawdzaj bryłę korzeniową pod kątem obecności larw.
- Regularna kontrola: Obserwuj rośliny w sezonie – szczególnie dolne liście i ich brzegi.
- Czystość w ogrodzie: Usuwaj opadłe liście i resztki roślin, które mogą służyć jako schronienie.
Najczęściej zadawane pytania
1. Czy opuchlak truskawkowiec jest niebezpieczny dla ludzi?
Nie, nie jest groźny dla ludzi, ale stanowi poważne zagrożenie dla roślin.
2. Czy może występować w doniczkach?
Tak, zwłaszcza jeśli gleba nie była długo wymieniana lub użyto już zainfekowanych roślin.
3. Kiedy najczęściej się pojawia?
Dorosłe chrząszcze pojawiają się od maja do września, larwy są aktywne od jesieni do wiosny.
4. Czy nicienie są skuteczne w 100%?
Są bardzo skuteczne, szczególnie gdy zostaną zastosowane w odpowiednim czasie i warunkach (wilgotna gleba, temperatura 12–20 °C).
5. Czy można stosować domowe metody?
Tak, na przykład przynęty z kory lub starych doniczek jako schronienie – opuchlaki się tam gromadzą i można je łatwo usunąć.
Opuchlak truskawkowiec to niepozorny, ale groźny szkodnik. Dzięki szybkiej identyfikacji i odpowiednim działaniom można zapobiec jego rozmnożeniu i ochronić zarówno roślinność ozdobną, jak i plony.